Klasne nejednakosti su često pokrivene dominantnijim i subjektivno osvešćenijim identitetskim obrascima (npr. rodnim ili etničkim). Ali strukturna snaga klasne pozicije i klasnih odnosa je istrajnija, i zato su klasni odnosi od izuzetnog značaja za razvoj ravnopravnog, demokratskog društva. Za period postsocijalističke demokratske tranzicije u Srbiji posebno su važni sledeći aspekti: promene u trendu klasne pokretljivosti, promene u demokratskoj vrednosnoj orijentaciji i promene u akcionom potencijalu građana i društvenih klasa.

Transfromacija iz socijalističkog u kapitalističko društvo je u Srbiji usporena i obeležena intenzivnim zarobljavanjem državnih institucija i javnih resursa od strane političkih i ekonomskih elita, koje imaju tendenciju zatvaranja u ekskluzivne mreže i tendenciju samoreprodukcije. Ukupna međugeneracijska klasno-slojna samoreprodukcija je povećana, s obzirom na to da više od 1/3 članova društva ostaju na istim pozicijama kao njihovi roditelji. Iako je broj radnih mesta povećan, to nije dovelo do smanjenja nejednakosti već do njenog rasta, jer se ova nova radna mesta nisu otvarala s jednakom šansom pred pripadnicima različitih društvenih slojeva. Srazmera šansi potomaka klasa iz gornjeg dela lestvice i onih iz donjeg dela lestvice da se nađu u srednjoj ili vladajućoj klasi je povećana u korist ovih prvih, što dovodi do daljeg rasta klasnih nejednakosti i transformaciju društva Srbije čini nepravednom.

Stanje u pogledu klasne pokretljivosti ima refleksiju i na podršku vrednostima demokratije. Privilegovani dobitnici postsocijalističke tranzicije – pripadnici vladajuće klase, stručnjaci i (sve manje) sitni preduzetnici, daju veću deklarativnu podršku demokratskim vrednostima od ostalih gubitničkih slojeva. Opšti trend smanjenja podrške demokratskim vrednostima još upadljivijom čini poziciju sloja stručnjaka. Za njih se donekle sužavaju opcije za uspon u vladajuću klasu i oni, kao najobrazovaniji i društveno najosvešćeniji sloj, iako im se ekonomski položaj postepeno popravlja, veruju da na duži rok samo u uslovima snažne demokratije mogu popraviti svoj društveni položaj. Značajan deo ovog sloja je svoj politički stav iskazao i kroz građanski bunt, na uličnim protestima i pojačanim aktivizmom u civilnom sektoru. No, utisak je da im za postizanje bilo kakvog značajnijeg političkog cilja treba savez s drugim društvenim grupama.

Potencijal za akcioni savez sloja stručnjaka s drugim društvenim slojevima koji su brojniji ne zavisi samo od srodnosti njihovih klasnih i političkih interesa nego i od stepena njihovog aktivizma. U tom smislu, uočljivi su trendovi koji ne stvaraju mnogo prostora za konstituisanje zajedničke društvene akcije, ali se može nazreti jezgro klasnog saveza koji bi mogao imati potencijal širenja. Njega čini sprega demokratske vrednosne orijentacije i građanskog aktivizma koju nosi veći deo srednje i manji deo radničke klase. Ipak, ne treba smetnuti s uma da su, zbog suprotstavljenih interesa, akcione koalicije srednje klase i radnika retke i kratkotrajne. One traže specifičan istorijski trenutak, dobru pripremu i još bolju organizaciju, pogotovo u širem kontekstu političkog klijentelizma prisutnog u Srbiji.